2019.4796

THEMA

Hypothecaire kredieten – Totstandkoming kredietovereenkomst – Contractsluiting en inhoud van het contract

ADVIES

Aanwezig :
De heer A. Van Oevelen, Voorzitter ;
De heren J. Vannerom, R. Steennot, A. Guigui, leden
Mevrouw N. Spruyt, lid.

Datum : 14 februari 2020

1. DE FEITEN, HET VOORWERP VAN DE BETWISTING EN DE STANDPUNTEN VAN DE PARTIJEN
In 2007 ging verzoeker bij bank C. een hypothecaire lening aan voor een termijn tien jaar, met een inschrijving van de hypotheek voor dertig jaar. In 2017 was dit krediet volledig terugbetaald, maar de hypothecaire inschrijving bestaat nog. De hypotheekakte vermeldt dat wederopname mogelijk is gedurende de vestiging van de hypotheek.
Ten gevolge van de overname van bank C. door bank A. is deze lening overgedragen aan bank A. Verzoeker wenst nu, wegens de woonbonus, een wederopname te doen binnen de bestaande hypotheek. Hij zou immers een bedrag van 25.000 euro willen lenen voor het plaatsen van nieuwe ramen.
De bank A. is van oordeel dat dit niet mogelijk is binnen de bestaande hypotheek en dat verzoeker zal moeten werken met een volledig nieuwe hypotheek via haar of via een andere bank. De bank A. staat ook geen compensaties toe, zoals een tussenkomst in de kosten voor de handlichting van de hypotheek.
Verzoeker is van oordeel dat hij niet de dupe mag zijn van het feit dat bank C. door bank A. werd opgeslorpt en dat er enige vorm van compensatie mogelijk moet zijn, aangezien er in de hypotheekakte staat dat een wederopname mogelijk is gedurende de vestiging van de hypotheek. Bovendien heeft de bank hem pas op 3 december 2019 meegedeeld dat een nieuw hypotheeklening met de waarborg van een nieuwe hypothecaire inschrijving in tweede rang mogelijk zou zijn. Om alsnog aanspraak te kunnen maken op de woonbonus, die immers een einde nam op 31 december 2019, heeft verzoeker bij een andere bank een dossier moeten indienen.

2. ADVIES VAN DE EXPERTEN
Op grond van het beginsel van de contractvrijheid staat het de bank in principe vrij om een wederopname binnen de bestaande hypotheek te weigeren, maar zij mag van dit recht geen misbruik maken. Van misbruik van dit recht is sprake als de bank haar weigeringsrecht gebruikt op een wijze die kennelijk de grenzen te buiten gaat van de wijze waarop een normaal zorgvuldige en omzichtige bank, geplaatst in dezelfde concrete omstandigheden, een dergelijk recht zou uitoefenen. Het College is van oordeel dat de bank in dit geval misbruik heeft gemaakt van haar contractvrijheid om deze wederopname binnen de bestaande hypotheek te weigeren, omdat de hypothecaire inschrijving nog bestaat en de bank dus haar zekerheid behoudt, waardoor zij door een wederopname geen risico loopt. Minstens heeft de bank haar weigering tot wederopname niet op een afdoende wijze gemotiveerd.
Het College wenst er ten overvloede aan toe te voegen dat, als er twijfel zou bestaan over deze interpretatie van de clausule in de hypotheekakte die wederopname toestaat, krachtens artikel VI.37, § 2, eerste lid, van het Wetboek van Economisch recht, deze twijfel in het voordeel van de verzoeker moet worden uitgelegd.
In geval van rechtsmisbruik is de meest passende wijze van schadeherstel dat aan dit misbruik een einde wordt gemaakt door de persoon die rechtsmisbruik heeft begaan te verbieden zijn recht op die wijze uit te oefenen en als de betrokkene daaraan geen gevolg heeft, aan de benadeelde een schadevergoeding toe te kennen. Aangezien wegens het verstrijken van de termijn van de woonbonus de eerstgenoemde wijze van schadeherstel niet meer mogelijk is, bestaat de meest passende wijze van schadeherstel erin dat de bank verzoeker dient te vergoeden voor de bijkomende kosten die hij heeft moeten maken (dossierkosten, kosten handlichting en van een nieuwe inschrijving van een hypotheek, verplaatsingskosten) en die naar billijkheid kunnen worden begroot op 3.500 euro.
Het College verzoekt de bank dan ook aan verzoeker een schadevergoeding van 3.500 euro te betalen.

3. BESLUIT VAN DE OMBUDSMAN
De Ombudsman sluit zich aan bij het advies van de experten.